
« تورک کنگره –سینین مرامنامه سی»
الیف . قورولوش
1 – « تورک کنگره سی»، باغیمسیز و میلی چالیشانلارین ایش بیرلیگی و قاتیلیمی ایله یارانیب و میللی گوج و ایستکلره دایاناراق یورومگی بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی »، بیرلشمیش میللتلر اؤرگوتونون اولوسلار آراسی آنلاشمیش و اینسان حاقلارینا گؤره اونایلانمیش بیلدیرگسی اوزرینه یارانماسینی و چالیشماغینی بیلیر.
3 – « تورک کنگره سی»، قورولوشونون آنا دایاناقلارین و اؤز آنا دوشونجه سین “هارای-هارای من تورکم” سؤزلریندن آلیر و تورک اینسانین و تورکلویو قوروماغی بیرینجی گؤرو بیلیر.
4 – « تورک کنگره سی»، ایران جغرافیاسیندا تورک میللتینین اؤزگورلویون، باشی اوجالیغین، اونون دئموکراتیک یاشامین، تورکلرین میللی قازانجلارین، مادی ایله معنوی و کولتورل دیرلرین قوروماغی یولوندا آددیملاماغی بیلیر.
5 – « تورک کنگره سی» تورک میللتینین میللی قازانج و چیخارلاریندان یولا چیخاراق، تورکون حاکیمییتی و دولتچیلیگینی اؤز توپراقلاریمیزدا بیر داها الده ائدیب، قورماق ایچین بیر میللی–سیاسی دوشونجه و قوروم اولدوغونو بیلیر.
6 – « تورک کنگره سی» میللی ایستکلریمیزی باشاری ایله الده ائدیب و تورک مللتینین آماجلارینا چاتماق ایچین، اولکه ده یاشایان بوتون تورکلرین جینسییتیندن، اجتیماعی، اقتصادی و اینانجیندان- دینی ومذهبی- آسیلی و آیریم اولمایاراق قاتیلیمین گرکلی بیلیر.
ب . آنا ایلکه لر
1 – « تورک کنگره سی»، بوتون یونلرده قادین- ارکک حقوقونون ائشیتلیگین بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی»، اینسانی بیرینجی یئرده توتان بیر دوشونجه سیستمی و قورولوشدور. ان اوستون قوللوغو، اینسانا قوللوق ائتمه گی اینانیر، اینسانین موتلولوغون، گوونین و اونون ساغایلغین بوتون چالشمالارینین آماجی بیلیر.
3 – « تورک کنگره سی»، حقوقون گوجدن دئییل، گوجون حقوقدان قایناقلاندیغینی بیلیر.
4 – « تورک کنگره سی»، اینسانین اعدام و شیکنجه اولون-ماماسین بیلیر.
5 – « تورک کنگره سی»، ایران جغرافیاسیندا یاشایان بوتون اینسانلارین، چئشیدلی اینانجلاریندان، دوشونجه لریندن و کیملیکلرییندن آسیلی اولمایاراق، اونلاری ساوونور، اونلارا سایغی دویور و اونلاری ان بویوک ده یر بیلیر.
6 – « تورک کنگره سی» قان و ايرق اوستونلویون-هر کیمین آغزیندان اولورسا اولسون -قیناییر و اینسان و اینسانلیق ده یرلرینه قارشی بیلیر.
7 – «تورک کنگره سی»، هر تورلو ایشی- گیزلی و آچیق توطئه لری و پیلانلاری- باریش و یا ساواش چاغیندا بیر بؤلگه نین اینسانلارین دییشمک آماجی ایله، یئرلی یاشایان سویو یاشادیقلاری یئرلردن کؤچ ائتدیرمگه یؤنلتمگی ویا یاشقا بیر سویو – گیزلی و آچیق توطئه لرله و پیلانلارلا- باریش و یا ساواش چاغیندا بیر باشقا سویون توپراقلارینا- او توپراقلارین اینسانلارین دییشمک آماجی ایله- گتیرمگی قیناییر و بونو جینایت و اینسانلیق قارشیسینا قویولموش بیر ایش بیلیر.
ج . ایناجلار
1 – « تورک کنگره سی»، دینی ده یرلره، دینی و میللی عابیده لره تام سایغی قویاراق، حاکمیت سیستمین بوتونلوکله دیندن آیری بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی»، دینی قوروملارین اؤز دینی و شرعی ایشلرینده حاکمییته و دولتین ایشینه قاریشماماسین و دین ایله دوولتچیلیگه زیان وورماماسین بیلیر.
3 – «تورکنگره سی»-نه، گؤره هر کس اؤز دینینی و اینانجینی اؤزگورجه ده ییشه بیلر و اؤز دین و اینانجین تکلیکده و یا باشقالاری ایله بیرلیکده، آچیق و یا اؤزل بیچیمده یاییب، اؤیرده بیله جگین بیلیر.
د. تورک یوردو
1 – « تورک کنگره سی»، ایران جغرافیاسین، تورکون تانینمیش ازلی و ابدی اؤلکه سی بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی»، تاریخی قایناقلارا گؤره، ایران جغرافیاسینین چئشیدلی ایالتلردن اولوشدوغونو-ممالیک محروسه اولدوغونو- بیلر.
3 – « تورک کنگره سی»، ایران ممالیک محروسه سینده آزربایجانین بیر ایالت اولدوغونو بیلیر.
4 – « تورک کنگره سی»، بوتو آزربايجان توپراغين روس و قاجار ايمپراتورلوقلاري آراسيندا گئدن ساواشلار سونوجوندا گونئي ایله قوزئي يه بؤلوندویونو بیلیر.
5 – « تورک کنگره سی»، گونئی آزربایجانین توپراق سینیرلارین، 22 فوریه 1921 ویا 3 اسفند 1299 کودتاسیندان قاباق، قاجارممالک محروسه سینده اولان آزربايجان اؤز-ارکلیک ايالتينین سینیرلاری بیلیر.
6 – « تورک کنگره سی»، چوخلو تاریخی قایناقلارا دایاناراق اردبيل ، دوغو آذربايجان، باتی آذربايجان، زنگان، قزوين، همدان، انزلي، آستارا بؤلگه لری و کوردلرین ایالتینه وئریلمیش قوروه ، سونقور و بیجار شهرلرین و گیلان ایالتینه وئریلمیش رشت شهرين گونئي آذربايجان توپراقلاری بیلیر.
7 – « تورک کنگره سی»، تاریخی تورک توپراقلارين و سینیرلارین تاریخی قایناقلارا گؤره و اولوسلار آراسی دایاناقلارا دایاناراق یولداشلیق و قارداشلیق اوزریندن دانیشیق یولو ایله جیزیلماسینی بیلیر.
8 – «تورک کنگره سی»، توپراقدان پای اولماز دییه، تاریخی توپراقلاریمیزین بؤلونمز-بوتولویون قوروماق ایچین هر تورلو اولاناقدان یارارلانماغی بیلیر.
9 – « تورک کنگره سی»، ایران جغرافیاسینی، تاریخدن گلن گلنکلری و قانیتلاری تمل توتاراق، فئدئرال بیچیمینده اداره اولدوغون بیلیر.
10 – « تورک کنگره سی»، لیبرال دئموکرات فئدئرال دؤولتین بیلیر.
11 – « تورک کنگره سی »، تورک گنگره سی، فئدئرالیسمه گئدن یولدا هر کیمین ساریسیندان، هر تورلو آلداتماجیلیق، آیریمجیلیق و یا توطئه گورورسه، باغیمسیزلیق سئچیمین تورک میللتین دوغال حققی اولدوغونا اینانیر و بیلیر.
ه. تورک دؤولتچیلیگی
1 – « تورک کنگره سی» تورک میللتینین میلی ایراده سین هر گوجدن اوستون بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی» تورک جغرافیاسیندا یارانان دوولتلری، تورک میللتینین چوخونلوق اراده سی و دئموکراتیک سئچیم یولو ایله بیلیر.
3 – « تورک کنگره سی» میللی دوولتچیلیگین قورولوش تمللرین و دوولتین تمل گوج قايناغين تورک میللتینین میللی ایراده سیندن ومیلی قازانجلارین اوزریندن بیلیر.
4 – « تورک کنگره سی»، هر هانسی بیر دوولتین ایش اوسته گلمسینی یالنیز تورک میللتینین چوخونلوق ایراده سی و دئموکراتیک سئچیم یولو ایله بیلیر.
5 – « تورک کنگره سی»، باغیمسیز، چاغداش، دئموکراتیک و حقوق اوزرینده قورولان، دین ایله سیاستدن آیری اولان دوولتچیلیگی بیلیر.
6 – « تورک کنگره سی»، تورک دیلین، ایران جغرافیاسیندا تورکلرین رسمی دیلی بیلیر.
7 – « تورک کنگره سی»، تورک بؤلگه لرینده یاشایان تورک اولمایانلارین دیلین او بولگه لرده تورک دیلی ایله یاناشی تدریس اولماغین و اونون قورولماغین بیلیر.
8 – « تورک کنگره سی»، چوخلو میللی وتاریخی قایناقلارا آرخالاناراق، ایران جغرافیاسیندا یاشایان تورکون بایراغین، اوزرینده هئچ بیر سیمگه اولمادان اوچ بویاقلی-اوست بویاق یاشیل، اورتا بویاق آغ و آلت بویاق قیرمیزی – ایله بیلیر.
9 – « تورک کنگره سی»، تورک میللتینین دؤولتچیلیگین و اؤلکه لرین، اؤزللیکله قوزئي آذربايجان تورک جومهورییتی و باشقا دیشاردا دؤولتسیز تورک توپلولوقلارین تورک میللتینین بیر پارچاسی بیلیب، اونلارین ميللي و مدنی حقوقلارین ساوونماغین بیلیر.
10 – « تورک کنگره سی» دوشنونجه باغیمسیزلیغیمیزی قوروماقلا، بوتون باشقا سیاسی و اجتماعی قورولوشلارلا و یا یابانجی اولکه لرله اونلارین گودومونون آلتینا گیرمدن ، میللی قازانجلاریمیزین آدینا، اونلارلا ایلگی و ایش بیرلیگینی تام دوغال بیلیر.
و . تورکچولوک
1 – « تورک کنگره سی»، “هارای هارای من تورکم” سؤزلرین تورکلویون روحوندان آخان و تورک میللتین چئشیدلی بوداقلارین ایران جغرافیاسیندا بیر-بیرینه قووشدوران، قیزیل سؤزلر بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی»، آزربایجانی ایران جغرافیاسیندا تورکلویون آنا بئشیگی و چیرپینان اوره گی بیلیر.
3 – « تورک کنگره سی»، آزربایجانی تورک دونیاسینین قیزیل کؤرپوسو و ان اؤنملی و ان استرتئژیک بولگه لریندن بیری بیلیر.
4 – تورک کنگره سی»، ایران جغرافیاسیندا، چئشیدلی بؤلگلرده کیچیک و بؤیوک توپلولوقلاردا یاشایان و ایران جغرافیاسینین بؤیوک بؤلومون بوروین و چوخونلوق اولان میللتی، تورک میللتین بیلیر.
5 – « تورک کنگره سی»، ایران جغرافیاسیندا ازلی و ابدی یاشایان تورکلرین- آزربایجان، قاشقای، خراسان، خلج، تورکمن، اراک و مرکز، و باشقا یئرلرده یاشایان تورکلری -اؤز ميللي کيمليگيني و تورکلوک روحونو و تاریخدن گلن دؤولتچیلیک اردمینی قورويوب ساخلادیغین بیلیر.
6 – « تورک کنگره سی»، تورک میللتینین شانلی تاریخینین تحریف اولوندوغون بیلرک، دوغرو تاریخیمیزی ایشیغا چیخارماق ایچین، ملی غرورو یئنیدن جانلاندیریب و تورک میللتین یئنیدن بیر داها آرایا گتیرمک ایچین، تاریخه یئنیدن باخیشین آلتین جیزاراق اؤنریر و بیلیر.
7 – «تورک کنگره سی»، تورک میللتینین ملی ایستکلره، موتلولوغا و اوزگور یاشاییشا چاتماغینا، تورک میللتینین ملی اویانیشیندان، تورک کیملیگینین و کولتورونون یاییلیب اویره دیلمسیندن کئچدیگینی بیلیر.
8 – تورک کنگره سی»، ملی اویانیشی داها آرتیق یوکسلدیب و زیرولره چاتدیرماغی، تورک میللی کیملیگی ایله دوغرو، دوزگون و بیلگیسل یازیلار و چاغیمیزلا اویغون پیلانلاردان کئچمه سیندن اولماغینی بیلیر.
ز .اقتصاد
1 – « تورک کنگره سی»، آزاد بازار اقتصادیندان یانادیر و اونو بیلیر.
2 – « تورک کنگره سی»، اؤلکه نین يئر آلتي ایله يئر اوستو قایناقلاریندان گلن گلیرین بوتون تورک میللتینه عاید اولدوغون بیلیر.
3 – « تورک کنگره سی»، بؤلگمیزده اورتاق کولتور و اینانجی اولان قونشو اؤلکه لره ساری اقتیصادی اوفوقون آچیلیشین و اورتاق ایقتیصادی بازارلارین و اوره تیمین آرتماغینین چوخ-چوخ اؤنملی اولدوغونون آلتین جیزیر و بیلیر.